Op 14 en 15 september 2012 vond in Berlijn het jaarcongres van PEOPIL plaats. Hieronder een kort verslag.

1.  Opening en welkom

Conform goed gebruik wordt het congres altijd geopend door de president van PEOPIL (op dit moment: Antoinette Collignon). Daarna werden de congresgangers nog welkom geheten door dr. Wolf Wegener, oud-president van de ADAC (zeg maar de Duitse ANWB) en Oskar Riedmeyer, advocaat te München en tevens vicevoorzitter van de Duitse vereniging van advocaten.

2.  Initiatieven voor standaardisering

Onder leiding van Clive Garner (sollicitor te Birmingham) spraken de volgende sprekers over de ontwikkelingen en initiatieven om in “hun” land tot een vorm van standaardisering te komen:

• Marco Bona (Italië);
• Kira Kolby Christensen (Denemarken);
• Carl Jerstad (Noorwegen);
• prof. Miguel Martin Casals (Spanje).

3.   Jurisdictieproblemen

In een procedure met een grensoverschrijdend ongeval rijzen twee  vragen, te weten: (i) waar moet je procederen? en (ii) welk recht is van toepassing? Daarover heeft Philip Mead (barrister te Londen) verteld. Het verhaal werd gelardeerd met vele voorbeelden, waaronder een Engels slachtoffer tijdens een vakantie in Jamaica, die met succes zijn
Jamaicaanse wederpartij voor het gerecht in Engeland heeft weten te dagen.

4.   Grensoverschrijdende zaken (van begin tot eind)

Onder leiding van Mark Harvey (sollicitor te Cardiff) vond een paneldiscussie plaats over de vraag hoe een grensoverschrijdende zaak feitelijk in zijn werk gaat. Dit onderdeel was niet alleen leuk en aardig opgezet, het was ook zeer informatief en illustratief, mede door het tonen van enkele videobeelden van Amerikaanse praktijken. Aan de discussie namen deel:

• Antoinette Collignon (advocaat te Amsterdam);
• Bruno Paris (advocaat te Parijs);
• Ana Romero Porro (advocaat te Malaga, Spanje);
• Jolanta Budzowska (advocaat te Krakow, Polen);
• Marc Weingarten (advocaat te Philadelphia, Amerika).

Een van de getoonde filmpjes betrof een opname van een uit de hand gelopen (werkelijk gebeurde) deposition. U vindt hieronder het filmpje.

[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=ZIxmrvbMeKc]

5.  Punitive damages in Europa?

Iedereen kent wel de verhalen over de hoge bedragen die in Amerika ten titel van punitive damages worden toegewezen. Duncan Fairgrieve (barrister te Londen en advocaat te Parijs) heeft tijdens een interessante lezing aangegeven dat onder bepaalde omstandigheden in Europese landen wellicht ook een beperkte vergoeding mogelijk is die zou kunnen worden gezien als een vorm van punitive damages.

Overigens heeft Duncan Fairgrieve toegelicht dat punitive damages in Amerika lang niet zo vaak worden toegewezen als wij hier in Europa denken, maar dat terzijde.

6.  Amerikaans recht: claimcultuur, of briljant in scene gezet?

Anthony Tarricone (advocaat te Boston en past president van de American Association of Justice) sprak de aanwezigen toe en moedigde ze aan om vooral te blijven strijden voor de belangen van slachtoffers.

Hij bestrijdt de stelling dat in Amerika sprake is van een claimcultuur. Voorts gaf hij een toelichting op de achtergrond van de roep om “tort reform” in Amerika en de politieke aandacht daarvoor in de afgelopen jaren. In dat kader werd ook een deel van een documentaire getoond aan de hand van de beroemde koffiezaak uit 1992. U weet wel: de mevrouw van 79 jaar die een kop koffie bestelde bij een McDonalds en daardoor 3^e graads brandwonden opliep in het rijbroek gebied, omdat de koffie te heet werd geserveerd. Zij ontving 2,7 miljoen dollar aan punitive damages, welk bedrag later – na hoger beroep – is geschikt op
$ 640.000,–.

De conclusie van de documentaire was dat de koffiezaak een volstrekt terechte claim was en dat die zaak ten onrechte door de Amerikaanse politiek wordt aangrepen als argument voor tort reform en/of limitering van schadeclaims. Op pijnlijk duidelijke wijze werd aangetoond dat
George W. Bush destijds in ruil voor financiële steun aan zijn partij door multinationals, waaronder Philip Morris, wetswijzigingen heeft doorgevoerd die bepaalde claims onmogelijk hebben gemaakt en/of hebben gelimiteerd.

Wij zullen de documentaire nog achterhalen. Als het lukt (en is toegestaan) zullen wij de getoonde beelden nog aanvullend op ons blog zetten. Hieronder alvast de trailer van de documentaire:

[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=bBKRjxeQnT4]

In dit kader is interessant dat ik reeds in 1996 een lezing heb gehouden onder de titel “Amerikaanse toestanden: alles over koffie met smarties”. Ik heb toen opgemerkt dat als de koffiezaak hier in Nederland zou hebben plaatsgevonden, ook naar Nederlands recht een schadevergoeding had kunnen worden afgedwongen. Als namelijk met opzet te hete koffie wordt geschonken – ondanks 700 eerdere  meldingen – dan wordt een risico op schade genomen. Als dat risico zich verwezenlijkt, dan creëert dat aansprakelijkheid.

7.  De buitengerechtelijke kosten in Europees perspectief

Op zaterdagochtend sprak Michael Nissen (jurist bij ADAC te München) over de verhaalbaarheid van de buitengerechtelijke kosten. Hij spitste zijn verhaal met name toe op de Duitse situatie, maar gaf ook kort de stand van zaken weer in de andere Europese landen.

Tijdens zijn betoog hield hij een pleidooi voor verdergaande vergoedingen, omdat het toch in feite onrechtvaardig is dat slachtoffers na een ongeval (waar zij niet om hebben gevraagd) de kosten van deskundige (juridische) bijstand zelf moeten betalen, althans minder schadevergoeding ontvangen, omdat zij van de opbrengst de advocaatkosten moeten voldoen.

8.  Het medisch expertiserapport in procedures

Gerard McDermott (een barrister te Londen) sprak over het gebruik van medische expertiserapporten in procedures. Hij besprak de rol van de expert, het belang van een goede vraagstelling, de verantwoordelijkheden van de tweezijdig benoemde expert en over de verantwoordelijkheden van de partijen zelf. Het belang van een goed rapport kan volgens Gerard McDermott moeilijk worden onderschat.

9.  Recente ontwikkelingen met betrekking tot “Rome-II”

Rome-II is de codenaam voor recente Europese wetgeving op het gebied van grensoverschrijdende buitencontractuele aansprakelijkheden, waaronder ook auto-ongevallen kunnen worden verstaan. Oskar Riedmeyer (advocaat te München) sprak over de recente ontwikkelingen. De jurisprudentie op Europees niveau komt nu langzaam op gang. Medio 2013 moet het Europees parlement die ontwikkelingen evalueren, waarna aanvullende (al dan niet corrigerende) wetgeving mag worden verwacht.

In dit kader is interessant dat ik in 2010 tijdens een seminar van de PEOPIL Road Traffic Accident Group in Istanbul een lezing over grensoverschrijdende ongevallen heb mogen geven. Ik heb toen een pleidooi gehouden voor de introductie van de “lex loci victimi”, in plaats van de “lex loci delicti”. Als dat pleidooi zou worden opgevolgd, dan zouden slachtoffers in de toekomst hun schade in het eigen land en op basis van hun eigen recht kunnen regelen. Op dit moment kunnen zij de schade wel regelen in hun eigen land, maar geldt nog het recht van de plaats waar het ongeval heeft plaatsgevonden (de lex loci delicti). Het recht van de eigen woonplaats (lex loci victimi) zou in mijn ogen veel redelijker zijn. Bovendien zou het ook een einde maken aan het forumschoppen, waar nu nog vaak sprake van is. Wij zullen zien…

10.  Slotwoord

Antoinette Collignon (advocaat te Amsterdam) sloot het congres af met uiteraard een woord van dank aan alle sprekers. Zij bedankte alle aanwezigen voor hun komst naar Berlijn.

Nog geen lid? Als dit verslag uw interesse in het lidmaatschap van PEOPIL heeft gewekt dan kunt u hieronder klikken voor het aanvraagformulier.

PEOPIL_membership_application_special offer

Rotterdam, september 2012

Maarten Tromp