Beste mensen,
Eén van onze tien stellingen is dat wij maatschappelijke ontwikkelingen vertalen naar juridische mogelijkheden. De scriptie van “onze” Eva Spijkerman onder de titel “3D-printen: het nieuwe doe-het-zelven” (welke later in bewerkte vorm is gepubliceerd in het blad AV&S), is daar een mooi voorbeeld van.
Dat artikel is in de verzekeringsbranche niet onopgemerkt gebleven. Recent is onze Eva benaderd door Turien & Co. Assuradeuren. Die onderzoekt nu de mogelijkheden om de aansprakelijkheid voor 3D producten te verzekeren.
Het is natuurlijk ego-strelend dat Turien in dat kader bij ons op kantoor is geweest om met Eva te brainstormen over de diverse mogelijke verzekeringsproducten. Evenzeer is het ego-strelend dat naar aanleiding van die bespreking een aardig artikel is gepubliceerd in het blad “InFinance”. Dat artikel mochten wij ook op ons blog plaatsen. Dat doen wij natuurlijk graag (met doorklikmoge-lijkheid naar Eva’s artikel in de AV&S), want dit is een mooi voorbeeld van wat wij onder andere verstaan onder “maatschappelijke ontwikkelingen vertalen naar juridische mogelijkheden”. Zie met name de blauwe passage. Maar oordeelt u vooral zelf…
Rotterdam, november 2016
Maarten Tromp
Nozzle, filament en micron.
Bent u al bekend met deze termen? Ik heb me de afgelopen maanden verdiept in de wereld van het 3D-printen. Vooral omdat ik benieuwd was naar de verzekeringstechnische kansen die het Turien & Co. kan bieden. Maar ook omdat ik het moeilijk vond om te bevatten dat plastic, metalen of stenen objecten kunnen worden geprint, zelfs door particulieren! En wat te denken van de medische toepassingen. Er wordt geëxperimenteerd met het printen van organen en uw tandarts gebruikt mogelijk al een 3D-scanner voor het maken van gebitsprotheses.
Productaansprakelijkheid
Ik begon mijn onderzoek op het internet. Daar zijn verschillende juridische publicaties te vinden, die de complexiteit van de productaansprakelijkheid rondom 3D-printen uiteen zetten. Ga maar na welke impact het kan hebben als je buurjongen goed bedoeld een fietsonderdeel voor je print (“…doe ik even voor je, kost je niets”) en dat onderdeel functioneert niet zoals het zou moeten. Au! Als een ongeval dan tot schade leidt, is de kans dat je een beroep kunt doen op de aansprakelijkheidsverzekering van deze buurjongen klein.
Je kunt geen aanspraak maken op de risicoaansprakelijkheid van artikel 6:185 BW (gebrekkig product), immers je buurjongen heeft het fietsonderdeel niet met een economisch doel gemaakt. Je buurjongen aansprakelijk stellen op basis van artikel 6:162 BW (aantonen onrechtmatige daad) lijkt op voorhand een loodzwaar karwei. En wat als de fout niet aan de buurjongen ligt, maar aan het ontwerp, de printer of het gebruikte materiaal?
Juridische aspect
Mijn interesse in het onderwerp groeide en ik besloot het printproces eens live te gaan bekijken. De 3D Makers Zone in Haarlem bleek bij uitstek een geschikte plek. Maarten Verkoren, innovator en 3D-ondernemer leidde mij rond en vertelde enthousiast over de geschiedenis (in 1984 werd al patent aangevraagd voor de 3D-printer) en de laatste ontwikkelingen van het 3D-printen: het printen van voedsel, weefsel, huizen en auto-onderdelen. Ik zag vele voorbeelden van 3D-geprinte objecten zoals prototypes, maquettes en vormvrije uitingen. Eindelijk zag ik de 3D-printers aan het werk, laagje voor laagje wordt een product uit het gekozen materiaal opgebouwd, een bijzonder proces!
Hoewel 3D-printen nog steeds een vlucht neemt, vormt deze productiemethode geen bedreiging voor de massaproductie, aldus Maarten. Hij onderkent de juridische gevaren van 3D-printen. Want zowel verzekeringstechnisch, als op het gebied van certificering en intellectueel eigendom van de CAD-bestanden (3D-ontwerptekeningen) ontstaan nieuwe risico’s. Tegelijkertijd zijn er bij de 3D Makers Zone geen noemenswaardige schadegevallen bekend die verband houden met 3D-geprinte producten.
Nieuwe verzekering?
Het onderzoek bracht mij vervolgens aan tafel bij advocate Mr. Eva Spijkerman, verbonden aan Maarten Tromp Advocaten. Zij verkende al in 2015 de aansprakelijkheids- en verzekeringsaspecten van het 3D-printen en schreef hierover een verhelderend artikel in A V&S (2015/27). Het artikel sluit af met een aantal suggesties voor verzekeringsproducten voor particuliere 3D-printliefhebbers die, in tegenstelling tot wat Eva had verwacht, tot op heden nog niet op de markt zijn verschenen. Ook internationaal lijken verzekeraars zich vooral te oriënteren, kennis te vergaren en af te wachten.
Vervullen van een behoefte
Bij Turien & Co. hebben wij nu een goede eerste indruk van de techniek en het proces van 3D-printen en van de diverse deelnemers aan dit proces. We zijn er klaar voor om in te spelen op de jurisprudentie die gaat ontstaan én om de verzekeringsbehoefte van uw particuliere klant te vervullen.
Sandra Dekker
Productspecialist Turien & Co. Assuradeuren